Έμφραγμα μυοκαρδίου

Το οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου αποτελεί σήμερα μία από τις συχνότερες αιτίες θανάτου. Η συχνότητα της νόσου παγκοσμίως υπολογίζεται 195,3/100,000 για τους άντρες και 115/100,000 για τις γυναίκες. Το οξύ έμφραγμα ή οξύ στεφανιαίο σύνδρομο ή καρδιακό επεισόδιο είναι ένας γενικευμένος όρος που χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει ένα φάσμα παθολογικών καταστάσεων που προκαλούνται από την οξεία βλάβη των  αιμοφόρων αγγείων που αιματώνουν την καρδιά. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ισχαιμία του μυοκαρδίου η οποία αν διατηρηθεί οδηγεί σε μόνιμη βλάβη και νέκρωση του μυοκαρδίου. Η πιο συχνή αιτία που οδηγεί στο έμφραγμα είναι ο σχηματισμός αθηρωμάτωσης στα αιμοφόρα αυτά αγγεία που ονομάζονται στεφανιαίες αρτηρίες και η ρήξη της αθηρωματικής πλάκας με αιφνίδια δημιουργία θρόμβου και απόφραξη του αγγείου.

Ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο;

Άτομα που έχουν έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν στο μέλλον έμφραγμα μυοκαρδίου.

Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου (δηλαδή βλάβης και αθηρωμάτωσης των στεφανιαίων αγγείων) είναι:

  1. Το κάπνισμα
  2. Η αρτηριακή υπέρταση
  3. Οι υψηλές τιμές χοληστερόλης
  4. Άτομα με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου
  5. Ο σακχαρώδης διαβήτης

Επιπρόσθετοι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση στεφανιαίας νόσου είναι η κατανάλωση αλκοόλ, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και η έλλειψη άσκησης, η κακή διατροφή με υψηλής περιεκτικότητας  κορεσμένα λιπαρά και η χρήση ουσιών όπως κοκαΐνη.

Ποια είναι τα συμπτώματα του εμφράγματος;

Δεν εμφανίζουν όλα τα άτομα τα ίδια συμπτώματα κατά τη διάρκεια του εμφράγματος. Κάποια άτομα μπορεί να έχουν έντονα συμπτώματα και κάποια να είναι ασυμπτωματικά, ενώ σε ορισμένους που θα υποστούν ένα έμφραγμα, η πρώτη εκδήλωση μπορεί να είναι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος λόγω θανατηφόρας κοιλιακής αρρυθμίας (αρρυθμίας που προέρχεται από τις κοιλίες, τις κάτω κοιλότητες της καρδιάς), όπως κοιλιακή ταχυκαρδία ή κοιλιακή μαρμαρυγή.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η εμφάνιση εμφράγματος μυοκαρδίου εκδηλώνεται με τυπικά συμπτώματα:

  • Έντονος πόνος στο στήθος που εμφανίζεται με τη μορφή σφιξίματος ή βάρους με αντανάκλαση στον τράχηλο, στην κάτω γνάθο, στους ώμους, στο αριστερό άνω άκρο ή και στα δύο άνω άκρα
  • Έντονη εφίδρωση
  • Δυσκολία στην αναπνοή

Άλλα συμπτώματα (λιγότερα τυπικά) είναι:

  • Ναυτία ή έμετος
  • Ζάλη ή λιποθυμία
  • Εύκολη κόπωση
  • Αρρυθμία και ταχύς ακανόνιστος ρυθμός της καρδιάς

Πως γίνεται η διάγνωση;

Αν και ο θωρακικός πόνος είναι ύποπτο σημάδι καρδιακού επεισοδίου, μπορεί να εκδηλωθεί και σε άλλες καταστάσεις λιγότερο επικίνδυνες, όπως πλευρίτιδα, δυσπεψία και στομαχικές διαταραχές, μυϊκού τύπου θωρακικό πόνο ή πνευμονία.

Χρειάζεται λοιπόν λεπτομερής διερεύνηση του θωρακικού άλγους με την κλινική εξετάση, τη χρήση ηλεκτροκαρδιογραφήματος, του υπερηχογραφήματος καρδιάς και με βάση αιματολογικών εξετάσεων που θα επιβεβαιώσουν την αύξηση ειδικών μυοκαρδιακών ενζύμων, ενδεικτικών μυοκαρδιακής νέκρωσης.

Ποια είναι η αντιμετώπιση;

Ασθενείς με ευρήματα εμφράγματος μυοκαρδίου θα πρέπει να νοσηλευτούν άμεσα λαμβάνωντας επείγουσα φαρμακευτική θεραπεία και να υποβληθούν σε στεφανιογραφία, μία επεμβατική διαγνωστική εξέταση που μπορεί να θέσει τη διάγνωση και να εντοπίσει με ακρίβεια τις βλάβες των στεφανιαίων αγγείων με απώτερο σκοπό την άμεση αντιμετώπιση τους. Αυτό επιτυγχάνεται  με την τοποθέτηση ενός μεταλλικού πλέγματος στο τοίχωμα της αρτηρίας διατηρώντας βατό τον αυλό της και  αποκαθιστώντας τη σωστή ροή αίματος μέσα στο αγγείο. Ο συγκεκριμένος τρόπος αντιμετώπισης ονομάζεται αγγειοπλαστική ή αλλιώς «μπαλονάκι» ή «stent». Η ταχεία επαναιμάτωση του μυοκαρδίου είναι μείζονος σημασίας και έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του μεγέθους του εμφράγματος και τη βελτίωση της λειτουργικότητας της καρδιάς. Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις (σύμπλοκες βλάβες, αδυναμία επίτευξης αγγειοπλαστικής, πολλαπλές και σημαντικές στενώσεις), εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης είναι η καρδιοχειρουργική επέμβαση (αορτοστεφανιαία παράκαμψη ή bypass).

Ablation (κατάλυση) κολπικής μαρμαρυγής

Ablation (κατάλυση) κολπικής μαρμαρυγής

Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί την πιο συχνή μορφή αρρυθμίας που οδηγεί σε μια χαοτική και άρρυθμη συστολή των κόλπων, των άνω κοιλοτήτων της καρδιάς,. Ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή έχουν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου και πενταπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.

Βασικοί στόχοι στην αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής αποτελούν αφενός η μείωση του κινδύνου θρομβοεμβολικών επεισοδίων και αφετέρου η μείωση και εξάλειψη των επεισοδίων αυτής της αρρυθμίας βελτιώνοντας αισθητά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Η μείωση ή και εξάλειψη των επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής επιτυγχάνεται με τις  εξής στρατηγικές αντιμετώπισης:

  • Φάρμακα: αντιαρρυθμικά, για την αποκατάσταση του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού (φαρμακευτική ανάταξη) ή άλλα φάρμακα για να βοηθήσουν να επιβραδυνθεί ο καρδιακός ρυθμός ενώ συνεχίζει να συνυπάρχει η κολπική μαρμαρυγή.
  • Κατάλυση ή ablation
  • Ηλεκτρική καρδιοανάταξη για την αποκατάσταση του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού.
  • Κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου και εμφύτευση βηματοδότη ορισμένες φορές όταν τα παραπάνω αποτύχουν.

 

Τι είναι η κατάλυση (ablation) κολπικής μαρμαρυγής;

Εναλλακτική θεραπεία έναντι των φαρμάκων και πλέον τεκμηριωμένα πιο αποτελεσματική, σύμφωνα με νεότερα δεδομένα έρευνας και μελετών, αποτελεί η επεμβατική αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής. Η κατάλυση ή αλλιώς ablation είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος όπου χρησιμοποιούνται λεπτοί καθετήρες από το πόδι και προωθούνται ανώδυνα στην καρδιά με στόχο τη δημιουργία μικρών βλαβών στις περιοχές που ευθύνονται στη γένεση και στη διατήρηση αυτής της αρρυθμίας. O πρωταρχικός στόχος, συγκεκριμένα, είναι οι μικρές αυτές βλάβες να οδηγήσουν στη διακοπή της ηλεκτρικής σύνδεσης των πνευμονικών φλεβών με τον αριστερό κόλπο, δεδομένου ότι οι πνευμονικές φλέβες είναι αυτές που έχει τεκμηριωθεί ότι ευθύνονται για την πυροδότηση και γένεση της κολπικής μαρμαρυγής στην πλειονότητα των περιπτώσεων.

Η επέμβαση μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:

  1. κατάλυση με υψίσυχνο ρεύμα (καυτηριασμός) ή
  2. κρυοκατάλυση.

Το ποσοστό επιτυχίας αυτής της επέμβασης εξαρτάται από διάφορους κλινικούς παράγοντες.

Γενικά, νέοι ασθενείς με φυσιολογική λειτουργία της καρδιάς και λίγα επεισόδια κολπικής μαρμαρυγής έχουν υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας. Χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας   αναμένονται  σε  ηλικιωμένους, ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και με εμμένουσα και μακροχρόνια εμμένουσα κολπική μαρμαρυγή. Μερικοί ασθενείς λοιπόν ίσως και να χρειαστούν δεύτερη προσπάθεια κατάλυσης.

 

Κατάλυση με υψίσυχνο ρεύμα σε ασθενή με εμμένουσα κολπική μαρμαρυγή. Η ηλεκτρική απομόνωση των πνευμονικών φλεβών επιτεύχθηκε με ενιαίες και ευρείες κυκλοτερείς γραμμές γύρω από τις φλεβες.  (Περιστατικό από το Εργαστήριο Ηλεκτροφυσιολογίας και Βηματοδότησης, Νοσοκομείο Μητέρα, Όμιλος Υγεία).

 

Η εικόνα δείχνει τη χαρτογράφηση δυναμικών που διενεργείται κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Αριστερά απεικονίζεται η χαρτγράφηση δυναμικών κατά τη διάρκεια κολπικής μαρμαρυγής  και δεξιά κατά τη διάρκεια φλεβοκομβικού ρυθμού μετά την ηλεκτρική απομόνωση των πνευμονικών φλεβών.

 

Η λεπτομερής ηλεκτροανατομική χαρτογράφηση του αριστερού κόλπου με ειδικά συστήματα, μας προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την εκτίμηση του υποστρώματος και την πρόγνωση των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή. Ένα παράδειγμα ασθενούς με συμπτωματικά επεισόδια παροξυσμικής κολπικής μαρμαρυγής. Η χαρτογράφηση μας δείχνει περιοχές του αριστερού κόλπου με χαμηλά δυναμικά και πιθανώς εκτεταμένη ίνωση.

Υπερηχογράφημα καρδιάς (Triplex)

Το υπερηχογράφημα καρδιάς ή αλλιώς triplex καρδιάς είναιι μια ανώδυνη εξέταση που επιτρέπει στον καρδιολόγο να μελετήσει τη δομή και τη λειτουργικότητα της καρδιάς. Η μελέτη παρέχει σημαντικές πληροφορίες της ανατομίας της καρδιάς και μπορεί να αποκαλύψει παθολογικά ευρήματα που αφορούν για παράδειγμα τη δύναμη της καρδιάς, τις διαστάσεις και τη λειτουργία των βαλβίδων. Ο Δημήτριος Ασβεστάς έχει λάβει τη διαπίστευση στη διαθωρακική ηχοκαρδιογραφία ενηλίκων από την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρία (EACVI).

Ηλεκτροκαρδιογράφημα

Είναι μια ασφαλής, ανώδυνη εξέταση που καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Με την εξέταση αυτή ο γιατρός μπορεί να υποψιαστεί και να διαγνώσει  κάποια καρδιακή πάθηση η οποία θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω με άλλες εξετάσεις.

Holter ρυθμού

To holter είναι μια μικρή φορητή συσκεύη καταγραφής του καρδιακού ρυθμού. Η συσκεύη συνδέεται μέσω καλωδίων με αυτοκόλλητα στο στήθος σας και έχει έτσι τη δυνατότητα να καταγράφει συνέχεια τον ρυθμό σας και να διαγνώσει πιθανές αρρυθμίες ενώ μπορείτε να συνεχίσετε την καθημερινή σας δραστηριότητα κατά τη διάρκεια καταγραφής.

Το ιατρείο είναι πλήρως εξοπλισμένο με τελευταίας τεχνολογίας συσκευές και υπάρχει δυνατότητα καταγραφής για 24, 48 ώρες ή μέχρι 7 ημέρες καθώς επίσης και holter 12 απαγωγών παρέχοντας σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερες διαγνωστικές πληροφορίες που μπορούν να οδηγήσουν στην ακριβή διάγνωση της αρρυθμίας.

Holter πιέσεως

Το holter πίεσης είναι ένα μικρό ηλεκτρονικό πιεσόμετρο με δυνατότητα πολύωρης συνεχής  καταγραφής της αρτηριακής πίεσης. Με αυτή την εξέταση, ο γιατρός μπορεί να μελετήσει την αρτηριακή σας πίεση και τις μεταβολές της καθόλη τη διάρκεια της ημέρας.

Έλεγχος βηματοδοτών και απινιδωτών

Ο έλεγχος των συσκεύων γίνεται κάθε 6 μήνες σε κάθε ασθενή που είχε υποβληθεί σε εμφύτευση βηματοδότη ή απινιδωτή. Η εξέταση είναι ανώδυνη και αναίμακτη και γίνεται με τη χρήση ειδικών προγραμματιστών που τοποθετούνται κοντά στο σημείο του βηματοδότη. Με τον τρόπο αυτό ελέγχονται βασικές παράμετροι βηματοδότησης και αίσθησης ώστε να διασφαλιστεί η σωστη λειτουργία του και να προληφθεί το ενδεχόμενο δυσλειτουργίας του και εξάντληση της γεννήτριας.

Μετάβαση στο περιεχόμενο