Κοιλιακή ταχυκαρδία

Οι κοιλιακές ταχυκαρδίες είναι αρρυθμίες που προέρχονται από τις κάτω κοιλότητες της καρδιάς που ονομάζονται κοιλίες.  Υπάρχουν δύο κατηγορίες κοιλιακών ταχυκαρδιών με βάση την παρουσία ή απουσία δομικής καρδιοπάθειας.

 

Κοιλιακή ταχυκαρδία σε δομική καρδιακή νόσο

Συνήθως εμφανίζεται σε άτομα με δομική καρδιοπάθεια, με ιστορικό παλαιού εμφράγματος ή άλλες παθήσεις της καρδιάς που προκαλούν δομικές αλλοιώσεις της καρδιάς και είναι δυνητικά επικίνδυνες.

Η πιο συχνή αιτία είναι το έμφραγμα μυοκαρδίου το οποίο θα προκαλέσει βλάβη (ουλή) στην καρδιά με αποτέλεσμα να εμφανίζονται συχνά αρρυθμίες με έντονα συμπτώματα, συγκοπή, ακόμη και αιφνίδιο θάνατο. Θεραπευτικές επιλογές αυτών των αρρυθμιών είναι τα φάρμακα, η εμφύτευση απινιδωτή και η κατάλυση ή ablation.

Το ablation ή κατάλυση κοιλιακής ταχυκαρδίας πραγματοποιείται με τη χρήση συστημάτων ηλεκτροανατομικής χαρτογράφησης τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν ένα τρισδιάστατο μοντέλο απεικόνισης της καρδιάς και να προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες στο μηχανισμό της αρρυθμίας και στην εντόπιση παθολογικών εστιών της καρδιάς. Η κατάλυση (καυτηριασμός) στοχεύει στην εξάλειψη, αυτών των παθολογικών εστιών και στον τερματισμό της ταχυκαρδίας.

Σύμφωνα με τις τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες (2019   HRS/ EHRA/ APHRS/ LAHRS expert consensus statement on catheter ablation of ventricular arrhythmias), κατάλυση κοιλιακής ταχυκαρδίας σε έδαφος δομικής καρδιοπάθειας προτείνεται:

1. Σε ασθενείς με ισχαιμική / μη ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια που εμφανίζουν υποτροπιάζοντα επεισόδια μονόνορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας και:

• • είναι ανθεκτικά σε αντιαρρυθμική αγωγή ή
  • η αντιαρρυθμική αγωγή αντενδείκνυται ή
  • η αντιαρρυθμική αγωγή δεν είναι ανεκτή ή
  • η αντιαρρυθμική αγωγή δεν είναι επιθυμητή.

2. Για τον έλεγχο αδιάκοπης μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας ή ηλεκτρικής θύελλας που δεν αποδίδεται σε αναστρέψιμα αίτια.
3. Σε ασθενείς με συχνές έκτακτες κοιλιακές συστολές, μη-εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία ή κοιλιακή ταχυκαρδία που οδηγεί σε δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας.
4. Σε ασθενείς με ταχυκαρδία επανεισόδου στα σκέλη του δεματίου του His (bundle-branch reentry) και με ταχυκαρδία επανεισόδου ανάμεσα στις δεσμίδες του αριστερού σκέλους του δεματίου του His (inter-fascicular).
5. Σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα ανθεκτική στην αντιαρρυθμική αγωγή εμμένουσα πολύμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία ή κοιλιακή μαρμαρυγή, όταν υπάρχει ενεργός πυροδότης (έκτακτη κοιλιακή συστολή) που μπορεί να χαρτογραφηθεί και να εξαλειφθεί με κατάλυση.
6. Σε ασθενείς με αρρυθμιογόνο δυσπλασία δεξιάς κοιλίας και υποτροπιάζοντα επεισόδια εμμένουσας κοιλιακής ταχυκαρδίας (ή εκφορτίσεις του απινιδωτή) ανθεκτικά στην αντιαρρυθμική αγωγή ή όταν τα αντιαρρυθμικά δεν είναι καλά ανεκτά.
7. Σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada και υποτροπιάζοντα επεισόδια εμμένουσας κοιλιακής ταχυκαρδίας ή εκφορτίσεις απινιδωτή
8. Σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα επεισόδια μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας σε ασθενείς με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια ανθεκτικά σε φαρμακευτική αγωγή.

 

Εικόνα: ηλεκτροανατομική χαρτογράφηση και επέμβαση κατάλυσης κοιλιακής ταχυκαρδίας σε ασθενή με ισχαιμική καρδιοπάθεια και υποτροπιάζοντα επεισόδια μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας ανθεκτικά σε αντιαρρυθμική αγωγή.

 

Κοιλιακή ταχυκαρδία και έκτακτες κοιλιακές αρρυθμίες σε δομικά φυσιολογική καρδιά

Οι ιδιοπαθείς κοιλιακές αρρυθμίες εμφανίζονται σε άτομα με υγιή καρδιά, χωρίς δομική καρδιοπάθεια και σπάνια προκαλούν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι συγκεκριμένες αρρυθμίες είναι εστιακές, προέρχονται δηλαδή από μία συγκεκριμένη αρρυθμιογόνο περιοχή της καρδιάς. Οι περισσότερες ιδιοπαθείς κοιλιακές αρρυθμίες προέρχονται από το χώρο εξόδου της δεξιάς και της αριστερής κοιλίας.

Η αντιμετώπιση τους επιτυγχάνεται με τη χορήγηση αντιαρρυθμικών φαρμάκων ή/και με την επεμβατική κατάλυση (ablation). Η κατάλυση έχει ένδειξη στις περιπτώσεις συμπτωματικών επεισοδίων αρρυθμιών ανθεκτικών στα φάρμακα. Το ποσοστό επιτυχούς κατάλυσης της κοιλιακής ταχυκαρδίας από τον από τον χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας κυμαίνεται μεταξύ 80-90%, ενώ τα ποσοστά επιπλοκών είναι χαμηλά.

 

Εικόνα: επιτυχής κατάλυση μονόμορφης εκτακτοσυστολικής κοιλιακής αρρυθμίας με χαρακτηριστικά επικαρδιακής εντόπισης από την περιοχή summit της αριστερής κοιλίας.

Δημοσιεύσεις σχετικές με ιδιοπαθείς κοιλιακές ταχυκαρδίες

1. Δείτε το άρθρο στο περιοδικό  Heart πατώντας εδώ
2. Δειτε το άρθρο δημοσιευμένο στο περιοδικό ΗΕΑRT VESSELS & BRAIN πατώντας εδώ