Τι είναι το Σύνδρομο υπνικής άπνοιας;
Το Σύνδρομο άπνοιας – υπόπνοιας στον ύπνο είναι μια αρκετά συχνή διαταραχή η οποία σχετίζεται με την διακοπή της ροής του αέρα για τουλάχιστον 10 δευτερόλεπτα λόγω της παροδικής διακοπής της λειτουργίας των αναπνευστικών μυών προκαλώντας αποκορεσμό οξυγόνου, δηλαδή παθολογική μείωση της συγκέντρωσης του οξυγόνου στο αίμα.
Το Σύνδρομο υπνικής άπνοιας μπορεί θεωρητικά να εμφανιστεί και στα δύο φύλα ανεξαρτήτου ηλικίας, αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι ασθενείς εμφανίζουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως θα δούμε και παρακάτω.
Άτομα με υπνική άπνοια εμφανίζουν:
- Υποξυγοναιμία (μείωση της ποσότητας οξυγόνου στο αίμα)
- Αρνητική ενδοθωρακική πίεση
- Υπερκαπνία (Αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα)
Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα του Συνδρόμου υπνικής άπνοιας;
- πονοκέφαλος, υπνηλία, κακή διάθεση, μειωμένη ερωτική διάθεση, έντονο ροχαλητό και παύσεις αναπνοής.
Ποιοι κινδυνεύουν σε μεγαλύτερο βαθμό από το σύνδρομο υπνικής άπνοιας;
- Άνδρες άνω των 40 ετών
- Παχύσαρκοι
- Καπνιστές
- Άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ
Πως σχετίζεται το Σύνδρομο υπνικής άπνοιας με την καρδιά;
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα άτομα με Σύνδρομο υπνικής άπνοιας έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιακές αρρυθμίες, καρδιακή ανεπάρκεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, έμφραγμα του μυοκαρδίου, ακόμη και αιφνίδιο θάνατο.
Αρτηριακή Υπέρταση: Το 50-70% των ασθενών με σύνδρομο υπνικής άπνοιας, εμφανίζει συστηματικά υψηλή αρτηριακή πίεση. Πράγματι, ασθενείς με υπνική άπνοια εμφανίζουν 3 φορές αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν αρτηριακή υπέρταση.
Πνευμονική Υπέρταση: Ασθενείς με άπνοιες στη διάρκεια του ύπνου μπορούν να εμφανίσουν πνευμονική υπέρταση σε ποσοστό άνω του 50%. Ως Πνευμονική Υπέρταση ορίζουμε την αύξηση της πίεσης του αίματος στις πνευμονικές αρτηρίες, δηλαδή στις αρτηρίες που κατευθύνουν το αίμα από την καρδιά στους πνεύμονες.
Αθηροσκλήρωση: Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα με μέτριο ή σοβαρό σύνδρομο υπνικής άπνοιας εμφανίζουν πάχυνση του τοιχώματος των καρωτίδων
Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο: Αποτελέσματα μελετών τεκμηριώνουν την συσχέτιση εγκεφαλικού επεισοδίου με το σύνδρομο υπνικής άπνοιας. Άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, εμφανίζουν σε μεγάλο βαθμό άπνοιες κατά την διάρκεια της νύχτας. Λόγω της μειωμένης συγκέντρωσης οξυγόνου στον εγκέφαλο, της υπέρτασης και της δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου που παρατηρείται σε άτομα με σύνδρομό υπνικής άπνοιας, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Καρδιακή ανεπάρκεια: Υπάρχει άμεση συσχέτιση της υπνικής άπνοιας με την καρδιακή ανεπάρκεια. Ο κίνδυνος καρδιακής ανεπάρκειας αυξάνεται κατά 140% και ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου κατά 30%. Αντίστοιχα, είναι σύνηθες, σε ποσοστό 41% έως 75% των ατόμων με δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, να εμφανίζουν άπνοιες κατά την διάρκεια του ύπνου.
Αρρυθμίες – Κολπική Μαρμαρυγή: Οι αρρυθμίες εμφανίζονται συχνά σε ασθενείς με υπνική άπνοια και η παρουσία ταχυαρρυθμιών και βραδυαρρυθμιών μπορεί να επηρεάσουν την νοσηρότητα, τη θνητότητα και την ποιότητα ζωής. Επίσης, σε αυτήν την κατηγορία ασθενών παρατηρείται αυξημένη συχνότητα κολπικής μαρμαρυγής ιδίως στους άντρες. Σε ποσοστό 10% των ασθενών με αποφρακτική άπνοια, εμφανίζεται βραδυαρρυθμία, κυρίως κατά την διάρκεια της φάσης REM του ύπνου.
Σύνδρομο υπνικής άπνοιας και παχυσαρκία
Στατιστικά, το 60 έως 90% των ατόμων με υπνική άπνοια είναι υπέρβαρα και το 30% περίπου των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με παχυσαρκία στο γενικό πληθυσμό, έχουν σύνδρομο υπνικής άπνοιας. Η παχυσαρκία θεωρείται ένας από τους σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη και την εξέλιξη αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Η παχυσαρκία συχνά προκαλεί υπνική άπνοια, εξαιτίας της αυξημένης εναπόθεσης λίπους στον τράχηλο εμποδίζοντας τη ροή τον ανώτερο αεραγωγό κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, υψηλά επίπεδα χοληστερόλης καθώς και σακχαρώδη διαβήτη.
Μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμη και η αύξηση του σωματικού βάρους κατά 10% αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΥΑ κατά έξι φορές!
Πως αντιμετωπίζεται το Σύνδρομο υπνικής άπνοιας;
Αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως μείωση σωματικού βάρους, άσκηση, ισορροπημένη διατροφή, περιορισμός του αλκοόλ και διακοπή του καπνίσματος συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση της νόσου. Επίσης άτομα με αποφρακτική υπνική άπνοια θα πρέπει να αποφεύγουν την ύπτια θέση στον ύπνο.
Χρήση συσκευής CPAP: Είναι πάρα πολύ σημαντικό να διαγνωσθούν εγκαίρως οι άπνοιες, προκειμένου να αντιμετωπισθούν, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Συνήθως η θεραπεία του συνδρόμου αντιμετωπίζεται με ένα ειδικό μηχάνημα το οποίο παρέχει συνεχή θετική πίεση κατά τη διάρκεια της αναπνοής και ονομάζεται CPAP.